Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν, σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας), την πρώτη αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.
Τι εννοούμε με τον όρο “καρδιαγγειακά” νοσήματα και ποιες διαταραχές περιλαμβάνονται σε αυτόν;
Ο όρος αυτός αναφέρεται γενικά στις διάφορες διαταραχές που σχετίζονται με την καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία. Συγκεκριμένα, μία καρδιαγγειακή νόσος προκαλείται εξαιτίας της δημιουργίας και συσσώρευσης αθηρωματικής πλάκας (λιπαρή εναπόθεση στο επιθήλιο των αρτηριών).
Οι διαταραχές, που καταγράφονται για την κατηγορία αυτή, είναι οι εξής:
- στεφανιαία νόσος
- αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
- ρευματική καρδιοπάθεια
- συγγενής καρδιοπάθεια
- ανευρύσματα & διαχωρισμός αορτής
- εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση & πνευμονική εμβολή
- περιφερική αρτηριοπάθεια
- αρτηριακή υπέρταση
- όγκοι καρδιάς
- εγκεφαλικά ανευρύσματα
- δυσλειτουργία καρδιακού μυ (π.χ. καρδιομυοπάθεια & βαλβιδοπάθειες)
Ποια είναι τα αίτια που μπορεί να τα προκαλέσουν;
Οι παράγοντες, που ενδέχεται να αποτελέσουν κίνδυνο και να οδηγήσουν στην εμφάνιση κάποιας καρδιαγγειακής διαταραχής, χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Οι μη τροποποιήσιμοι περιλαμβάνουν παραμέτρους, όπως είναι η ηλικία, το φύλο και η φυλή, αλλά και το οικογενειακό ιστορικό. Οι τροποποιήσιμοι παράγοντες είναι και οι πιο σημαντικοί, από την άποψη ότι αν μπορούμε να βασιστούμε κάπου, ώστε να προλάβουμε την πρόκληση ενός νοσήματος ή να το αντιμετωπίσουμε καλύτερα, αυτό είναι τα αίτια που καθορίζονται κυρίως από εμάς.
Ένας συνοπτικός κατάλογος είναι ο εξής:
- ανθυγιεινή διατροφή
- αρτηριακή υπέρταση
- παχυσαρκία
- σακχαρώδης διαβήτης
- δυσλιπιδαιμία
- κάπνισμα
- υπερκατανάλωση αλκοόλ
- έντονο στρες
- καθιστική ζωή
- απουσία φυσικής άσκησης
Πώς θα μπορούσε να επιδράσει η διατροφή στην πρόληψή τους;
Αναφέρθηκε προηγουμένως πως ένα από τα βασικά αίτια πρόκλησης μιας καρδιαγγειακής πάθησης είναι και η ανθυγιεινή διατροφή. Αυτό που προκύπτει αυτόματα είναι ότι, αν μετατρέψουμε το συγκεκριμένο αίτιο σε ισχυρό “όπλο”, μπορούμε να προλάβουμε ή να αντιμετωπίσουμε επιτυχώς τα νοσήματα αυτά. Μερικές τροποποιήσεις στις διατροφικές συνήθειες ενός καρδιοπαθούς μπορούν να επηρεάσουν και άλλους παράγοντες κινδύνου, που συνδέονται άμεσα με τη διατροφή, όπως είναι η παχυσαρκία, η αρτηριακή υπέρταση ή η δυσλιπιδαιμία.
Πώς πρέπει να προσαρμόζεται η διατροφή στους καρδιοπαθείς;
Ένα διαιτολόγιο προσαρμοσμένο στις ανάγκες ενός ανθρώπου, που πάσχει από κάποιο καρδιαγγειακό νόσημα, σχεδιάζεται αρχικά με βάση την ποιότητα των λιπαρών και δευτερευόντως με την ποσότητα. Μέσα από ένα τέτοιο πρόγραμμα ο ασθενής μαθαίνει να μειώνει σταδιακά τις ποσότητες επεξεργασμένων τροφίμων, που καταναλώνει, και σιγά-σιγά να τα αποκλείει εντελώς από τη διατροφή του.
Βασική είναι και η διάκριση των “καλών” από τα “κακά” λιπαρά. Μία δίαιτα δεν μπορεί να απαγορεύει τελείως τα λιπαρά, αλλά πρέπει να προσφέρει στον οργανισμό τα ωφέλιμα και όχι τα βλαβερά. Έτσι, δίνεται έμφαση στην κατανάλωση ελαιολάδου, ξηρών καρπών, ψαριών και άλλων τροφών, που βρίσκονται κυρίως στη βάση της μεσογειακής διατροφής.
Το σημαντικό είναι να σχεδιαστεί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής, που να μπορεί να ενταχθεί εύκολα στην καθημερινότητά του, να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις προτιμήσεις του, ώστε να μην στερείται τίποτα και να μπορεί να το τηρεί εφόρου ζωής. Ο ειδικός διαιτολόγος – διατροφολόγος θα σχεδιάσει για εσάς το ιδανικό διαιτολόγιο και θα σας βοηθήσει να διαμορφώσετε, ακόμα, ένα πλάνο άσκησης που σε συνδυασμό με τη διατροφή θα θωρακίσει τον οργανισμό σας.
