ΈΧΩ ΚΑΟΥΡΑ ΤΙ ΝΑ ΦΑΩ;
Συχνά ακούμε για τα τρόφιμα που μπορούν να κάνουν την καούρα πιο έντονη, από τον καφέ έως τη σοκολάτα μέχρι τις ντομάτες. Σήμερα θα γνωρίσουμε τα τρόφιμα που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της καούρας.
Αυτό που θα πρέπει να προσέχετε πολύ είναι να επιλέγετε τρόφιμα χαμηλής οξύτητας. Δεν μπορείτε να ξέρετε πόσο όξινο είναι ένα τρόφιμο κοιτάζοντάς το, ούτε αναγράφετε στην διατροφική ετικέτα. Αλλά μπορείτε να ερευνήσετε το pH ενός τροφίμου. Όσο χαμηλότερος είναι ο αριθμός ρΗ, τόσο υψηλότερη είναι η οξύτητα του τροφίμου. Καταναλώνοντας τρόφιμα με pH 5 ή παραπάνω, μπορεί να έχετε λιγότερα συμπτώματα. Μπορείτε να βρείτε το επίπεδο pH των τροφίμων σε βιβλία ή στο internet. Παρακάτω θα παρουσιάσουμε μερικά βασικά τρόφιμα που πρέπει να προσθέσετε στη διατροφή σας.
Πεπόνι, καρπούζι, μέλι και μπανάνες: Ενώ τα περισσότερα φρούτα είναι πολύ όξινα, δεν συμβαίνει το ίδιο με τα παραπάνω.
Πλιγούρι βρώμης: Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να ξεκινήσετε την ημέρα σας. Το πλιγούρι βρώμης δεν προκαλεί παλινδρόμηση, και έχει πολλές φυτικές ίνες.
Ψωμί: Επιλέξτε ολικής αλέσεως ή πολύσπορο που έχουν περισσότερες φυτικές ίνες.
Ρύζι πατάτες και κουσκούς: Πρόκειται για σύνθετους υδατάνθρακες που βοηθούν πολύ αν έχετε αναρροή. Προτιμήστε καστανό ρύζι, το οποίο έχει περισσότερες ίνες.
Πράσινα λαχανικά: Προτιμήστε το μπρόκολο, τα σπαράγγια, τα φασολάκια, το σέλινο και το κουνουπίδι που είναι χαμηλής οξύτητας.
Άπαχα πουλερικά, κρέατα και ψάρι: Μαγειρέψτε το κοτόπουλο και τη γαλοπούλα χωρίς την πέτσα στη σχάρα, ψητό ή στον ατμό. Ο ίδιος τρόπος μαγειρέματος ισχύει και για το ψάρι. Ακόμη και το βοδινό και η μπριζόλα μπορούν να ενταχθούν στην διατροφή σας, αρκεί να είναι άπαχα.
Ασπράδια: Είναι μια καλή πηγή πρωτεΐνης και έχουν χαμηλή οξύτητα. Απλά αποφύγετε τον κρόκο, ο οποίος είναι πιο πιθανό να προκαλέσει συμπτώματα.
Υπάρχουν και άλλα τρόφιμα και βότανα που βοηθούν την καούρα, αλλά δεν λειτουργούν σε όλους τους ανθρώπους.
Μάραθο: Υπάρχουν κάποια στοιχεία ότι ο μάραθος μπορεί να βελτιώσει την πέψη. Έχει pH 6,9 οπότε έχει και χαμηλή οξύτητα.
Τζίντζερ: Το τζίντζερ φαίνεται να ωφελεί την παλινδρόμηση.
Μαϊντανός: Ο μαϊντανός είναι μια παραδοσιακή θεραπεία για το στομάχι εδώ και πολλά χρόνια. Υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να βοηθήσει με την παλινδρόμηση.
Αλόη: Άλλη μία παλιά θεραπεία που φαίνεται να βοηθά την παλινδρόμηση. Μπορείτε να αγοράσετε αλόη βέρα ως φυτό ή ως συμπλήρωμα – σε κάψουλες, χυμούς και άλλες μορφές. Απλά βεβαιωθείτε ότι είναι απαλλαγμένο από ανθρακινόνες (κυρίως από την ένωση αλοΐνη), που μπορεί να επιβαρύνει το πεπτικό σύστημα.ΑΣ ΓΝΩΡΙΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ
Ως παχυσαρκία συνήθως ορίζεται η κατάσταση στην οποία υπάρχει μη φυσιολογική ή υπερβολική συσσώρευση λίπους στο λιπωδη ιστό, σε σημείο τέτοιο, ώστε να αποτελεί κίνδυνο για την υγεία. Υπεύθυνη διαταραχή είναι το ανεπιθύμητο θετικό ενεργειακό ισοζύγιο και η αύξηση του βάρους. Ωστόσο, τα παχύσαρκα άτομα διαφέρουν όχι μόνο στο ποσό του υπερβάλλοντος λίπους που αποθηκεύουν, αλλά και στην τοπική κατανομή του στο σώμα τους. Η κατανομή του λίπους, απόρροια της αύξησης του βάρους, καθορίζει τους κινδύνους που σχετίζονται με την παχυσαρκία, καθώς και το είδος των διαταραχών που Θα προκληθούν. Πράγματι, η περίσσεια ενδοκοιλιακού λίπους είναι εξίσου επιβαρυντικός παράγοντας κινδύνου όπως η περίσσεια του λίπους σώματος. Για το λόγο αυτό είναι χρήσιµη η διάκριση μεταξύ των ατόμων που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο λόγω «εναπόθεσης κοιλιακού λίπου» ή «ανδροειδούς παχυσαρκίας», όπως συνήθως αναφέρεται, και εκείνων με τη λιγότερο επικίνδυνη «γυναικοειδή» κατανομή λίπους, όπου το λίπος κατανέμεται πιο ομοιόμορφα και περιφερικά σε όλο το σώμα.
Η κατάταξη της παχυσαρκίας κατά την παιδική και εφηβική ηλικία είναι ακόμα πιο πολύπλοκη, λόγω του γεγονότος ότι το ύψος ακόμα αυξάνεται, ενώ η σύνθεση του σώματος συνεχώς μεταβάλλεται. Επιπλέον, υπάρχουν σημαντικές φυλετικές και γεωγραφικές διαφορές στην ηλικία έναρξης της εφηβείας, καθώς και στα ποσοστά διαφορετικής εναπόθεσης λίπους µεταξύ των ατόμων.
Υπάρχουν πρόσφατα στοιχεία, τα οποία υποστηρίζουν ότι ο επιπολασμός του υπερβάλλοντος βάρους και της παχυσαρκίας αυξάνεται σε όλο τον κόσμο με επικίνδυνους ρυθμούς, αφορά δε τόσο τις αναπτυγμένες όσο και τις αναπτυσσόμενες χώρες. Το πρόβλημα φαίνεται να αυξάνεται ραγδαία και στα παιδιά, όπως στους ενήλικες.
Οι συνέπειες της παχυσαρκίας στην υγεία είναι πάρα πολλές και ποικίλες, κυμαινόμενες από αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου έως αρκετές μη θανατηφόρες αλλά σοβαρές καταστάσεις, που έχουν αρνητικές συνέπειες στην ποιότητα ζωής. Η παχυσαρκία είναι επίσης ένας από τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου για μη μεταδοτικά νοσήματα, ενώ σε πολλές βιομηχανικές χώρες συνδέεται με πολλά ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Η κοιλιακή παχυσαρκία προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, καθώς σχετίζεται με μεγαλύτερο κίνδυνο για την υγεία, σε σχέση με μια πιο περιφερική κατανομή του λίπους.
Οι μη θανατηφόρες αλλά επιβαρυντικές για την υγεία καταστάσεις που σχετίζονται με την παχυσαρκία περιλαμβάνουν αναπνευστικές δυσχέρειες, χρόνια μυοσκελετικά προβλήματα, δερματολογικά προβλήματα και προβλήματα γονιμότητας. Τα πλέον απειλητικά για τη ζωή χρόνια προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την παχυσαρκία είναι τα καρδιαγγειακά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων της υπέρτασης, των εγκεφαλικών επεισοδίων και της στεφανιαίας νόσου, καταστάσεις που συνδέονται με αντίσταση στην ινσουλίνη, π.χ μη ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης, ορισμένα είδη καρκίνου, ειδικά τους ορμονοεξαρτώμενους και τον καρκίνο του παχέος εντέρου, και παθήσεις της ουροδόχου κύστης.
Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι η κοιλιακή παχυσαρκία αποτελεί σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης αντίστασης στην ινσουλίνη, καθώς και του μεταβολικού συνδρόμου (υπερινσουλιναιμία, δυσλιπιδαιµια, δυσανοχή στη γλυκόζη, υπέρταση) που συνδέει την παχυσαρκία µε τη στεφανιαια νόσο.
Σχετικός κίνδυνος για προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την παχυσαρκία
| Ιδιαίτερα αυξημένος κίνδυνος | Μετρια αυξημένος κινδυνος | Ελαφρά αυξημένος κίνδυνος |
| Διαβήτης τύπου 2 | Στεφανιαία νόσος | Καρκίνος (μαστού σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, ενδομητρίου, παχέος εντέρου) |
| Νόσος της χοληδόχου κύστης | Υπέρταση | Διαταραχές των αναπαραγωγικών ορμονών |
| Δυσλιπιδαιμία | Οστεοαρθρίτιδα | Πολυκυστικές ωοθήκες |
| Αντίσταση στην ινσουλίνη | Υπερουριχαιμία και ουρική αρθρίτιδα | Προβλήματα γονιμότητας |
| Αναπνευστική δυσχέρεια | Χαμηλή οσφυαλγία | |
| Άπνοια κατα τον ύπνο | Εμβρυικές ανωμαλίες σχετιζόμενες με τη μητρική παχυσαρκία | |
| Αυξημένος κίνδυνος επιπλοκών της αναισθησίας |
- Πρόληψη της αύξησης του βάρους
- Προσπάθεια διατήρησης του βάρους
- Αντιμετώπιση των σχετιζόμενων με την παχυσαρκία παθολογικών καταστάσεων
- Προσπάθεια για απώλεια βάρους
Μια µεγάλη ποικιλία μεθόδων αντιμετώπισης της παχυσαρκίας είναι διαθέσιμες, συμπεριλαµβανομένων της διαιτητικής αγωγής, της τροποποίησης της συμπεριφοράς, της σωματικής δραστηριότητας και της φαρμακολογικής αντιμετώπισης. Εντούτοις, υπάρχει ανάγκη ελέγχου της προβολής διαφόρων επικίνδυνων και σκόπιμα παραπλανητικών προσεγγίσεων για τον έλεγχο του βάρους και το αδυνάτισµα, όπως είναι τα ειδικά βοηθήματα αδυνατίσματος, οι συσκευές, οι «µαγικές θεραπείες», καθώς και ορισμένα φάρμακα και θεραπειες, τα οποία συχνά προσφέρονται από κέντρα αδυνατίσματος χωρις αδεια λειτουργίας.
Ανεξάρτητα από τον τύπο της στρατηγικής παρέμβασης που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, δύο κύριες παρεμβάσεις είναι οι πιο σημαντικές α) η βελτίωση της ποιότητας της διατροφής β) η αυξηση της σωματικής δραστηριότητας.
Βελτίωση της ποιότητας της διατροφής
Οι παρεµβάσεις που στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας της διατροφής θα πρέπει να λάβουν υπόψη τα κάτωθι σημαντικά ζητήματα σχετικά με την ενεργειακή συγκέντρωση της τροφής και τις αναλογίες θρεπτικών συστατικών/ενέργειας:
- Ένα πολύ βασικό ζήτημα, που σχετίζεται με τη σίτιση των βρεφών και των μικρών παιδιών, είναι να εξασφαλιστεί η πρόσληψη αρκετής ποσότητας ενέργειας. Η ενεργειακή συγκέντρωση των παραδοσιακών φαγητών εµπλουτίζεται συνήθως µε την προσθήκη φυτικών ελαίων (µε προσοχή ώστε να μη διαταραχθεί η αναλογία πρωτεΐνης/ενέργειας) και τα παιδιά ηλικίας κάτω των 2 ετών θα πρέπει να αποκλείονται από οποιαδήποτε παρέμβαση, η οποία σχεδιάζεται για την ελάττωση, σε εθνικό επίπεδο, της πρόσληψης λίπους στις βιομηχανικές χώρες.
- Είναι επίσης πολύ σημαντικό να επιβεβαιωθεί ότι η αναλογία θρεπτικών συστατικών/ενέργειας της δίαιτας είναι η κατάλληλη, ειδικά σε παιδιά που µπορεί να βρίσκονται σε κίνδυνο έλλειψης ιχνοστοιχείων. Χαµηλή αναλογία θρεπτικών συστατικών/ενέργειας µπορεί να οποτελέσει σοβαρό πρόβληµα. όταν το ενεργειακό περιεχόμενο της δίαιτας ενισχύεται με την προσθήκη λίπους και κατεργασμένων υδατανθράκων.
- ‘Ενα σοβαρό πρόβληµα είναι η υπερκατανάλωση ενεργειακά πλούσιων τροφών µε πολλά λιπαρά και κατεργασμένα προϊόντα και πτωχών σε φυτικές ίνες, που ευνοούν και προάγουν την υπερκατανάλωσή τους και την αύξηση του βάρους, ειδικά όταν καταναλώνονται από σχετικά μη δραστήρια άτομα.
Παρεμβάσεις, οι οποίες στοχεύουν στην αύξηση της φυσικής δραστηριότητας, αποτελούν σημαντικό μέσο πρόληψης μελλοντικών αυξήσεων του βάρους. Τέτοιου είδους παρεμβάσεις θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα εξής:
- Η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας έχει πολλά οφέλη για την υγεία, πέρα από την πρόληψη της περαιτέρω αύξησης του μέσου ΒΜΙ, όπως για παράδειγμα την ελάττωση του κινδύνου για μη ινσουλινωεξαρώμενο διαβητη, καρδιαγγειακών παθήσεων και ορισμένων µορφών καρκίνου.
- Μακροχρόνιες αλλαγές στη σωματική δραστηριότητα είναι πιθανότερο να επιτευχθούν μέσω περιβαλλοντικών αλλαγών, οι οποίες αυξάνουν ή διατηρούν την περιστασιακή καθημερινή δραστηριότητα και τις χαμηλής έντασης ασκήσεις κατά τον ελεύθερο χρόνο, παρά μέσα από την ενθάρρυνση της έντονης γυμναστικής κατά αραιά χρονικά διαστήματα. Η έμφαση πρέπει να δοθεί στην προαγωγή σχετικά χαμηλής έντασης και μεγάλης διάρκειας φυσικής δραστηριότητας, η οποία μπορεί να ενσωματωθεί στην καθημερινή ζωή με ένα βολικό τρόπο. Συνηθισμένα παραδείγματα τέτοιου τύπου σωματικής δραστηριότητας αποτελούν ο περίπατος με το σκύλο, η κηπουρική, ο χορός, η ποδηλασία, οι δουλειές του σπιτιού και η κολύμβηση. Η προτίμηση της βάδισης από τη μεταφορά με αυτοκίνητο και η επιλογή της εκτέλεσης κάποιων εργασιών από την όρθια και όχι από την καθιστική θέση βοηθούν στην αύξηση της καθημερινής δραστηριότητας.
- Η γυμναστική θα πρέπει να ενθαρρύνεται, χωρίς όμως να απαιτεί δαπανηρό εξοπλισμό ή υπερβολική σωµατική προσπάθεια σε συνδυασμό με διάφορες βαρετές επαναλήψεις.
- Η δραστηριότητα θα πρέπει να είναι ευχάριστη, έτσι ώστε να ενθαρρύνεται η τακτική συμμετοχή και να αποθαρρύνεται η καθιστική συμπεριφορά.
- Υπαρχουν ορισμένες ενδείξεις ότι τα σωματικά δραστήρια παιδια παραµένουν δραστήρια και κατά την ενήλικη ζωή τους. Γι’ αυτό, είναι ιδιαίτερα σηµαντικό να ενθαρρύνονται τα νεαρά άτοµα να συμμετέχουν σε διάφορες γενικές φυσικές δραστηριότητες.
ΠΩΣ ΒΟΗΘΑΕΙ Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΓΑΣΤΡΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΕΛΚΟΣ;
Ο ρόλος της διατροφής παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της γαστρίτιδας και του πεπτικού έλκους. Παρακάτω θα δούμε μερικούς διατροφικούς παράγοντες που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση αυτών των ασθενειών. Επίσης ελάχιστοι διατροφικοί παράγοντες μπορούν με σαφήνεια να ενοχοποιηθούν για την πρόκληση ή επιδείνωση της γαστρίτιδας/πεπτικού έλκους.
- Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ, ενδέχεται να προκαλεί επιφανειακή βλάβη του βλεννογόνου ή να επιδεινώνει κάποια προϋπάρχουσα νόσο ή να επηρεάζει τη θεραπεία του πεπτικού έλκους. H μέτρια κατανάλωση δε μοιάζει να είναι παθογόνος για ανάπτυξη πεπτικών ελκών εκτός αν συνυπάρχουν κι άλλοι παράγοντες κινδύνου. Από την άλλη πλευρά η µπύρα και το κρασί προκαλούν σημαντική αύξηση των γαστρικών εκκρίσεων και θα πρέπει να αποφεύγονται.
- Τα πρωτεϊνούχα τρόφιμα εξουδετερώνουν προσωρινά τις γαστρικές εκκρίσεις όμως μπορεί επίσης να ενεργοποιούν την έκκριση γαστρίνης, οξέος και πεψίνης.
- Το γάλα ή η κρέμα, τα οποία πριν αρκετά χρόνια θεωρούνταν βασικά για την προστασία του στομάχου δε θεωρούνται πλέον χρήσιμα ως «θεραπευτικά μέσα».
- Το ρΗ ενός φαγητού έχει μικρή θεραπευτική σημασία εκτός από τους ασθενείς εκείνους που εμφανίζουν βλάβες στο στόμα και στον οισοφάγο. Τα περισσότερα φαγητά είναι λιγότερο όξινα από το φυσιολογικό γαστρικό ρΗ (1,0 έως 3,0). Το ρΗ του χυμού πορτοκαλιού και του γκρέιπφρουτ είναι 3,2 με 3,6 και το ρΗ των κοινώς χρησιμοποιούμενων αναψυκτικών κυμαίνεται από 2,8 έως 3,5 (Flick, 1970). Βέβαια αν σκεφτούμε την εγγενή οξύτητα και την καταναλισκόμενη ποσότητα φρουτοχυμών και αναψυκτικών, τα προαναφερθέντα ροφήματα δεν είναι πιθανό να προκαλούν πεπτικά έλκη ή να επηρεάζουν τη διαδικασία επούλωσής τους. Μερικοί πάσχοντες εκφράζουν δυσφορία με την κατανάλωση όξινων τροφών αλλά η διαταραχή αυτή δεν είναι σταθερή ανάμεσα σε όλους τους ασθενείς και μάλιστα σε ορισμένους τα συμπτώματα μπορεί να σχετίζονται µε την καούρα.
- Ο καφές και η καφεΐνη ενεργοποιούν την έκκριση οξέος και μπορεί να μειώνουν την πίεση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα. Παρόλα αυτά κανένα από αυτό τα δυο στοιχεία δεν
εμπλέκεται σημαντικά στα αίτια των πεπτικών ελκών, εκτός από το πρόβλημα της συμμετοχής τους στην αύξηση της έκκρισης του οξέος και στο αίσθημα δυσφορίας που συνοδεύει την κατανάλωσή τους. - Όταν πολύ μεγάλες δόσεις συγκεκριμένων μπαχαρικών δίδονται από το στόμα ή τοποθετούνται ενδογαστρικά χωρίς άλλες τροφές, τότε αυξάνουν την έκκριση οξέος, επιφέρουν μικρές παροδικές επιφανειακές διαβρώσεις, προκαλούν φλεγμονή του βλεννογόνου και μεταβάλλουν τη διαπερατότητα ή την κινητικότητα του γαστρεντερικού. Τα μπαχαρικά που ενοχοποιούνται περισσότερο είναι το τσίλι, τα μαύρα πιπέρια και το καγιέν. Μικρές ποσότητες καυτερής πιπεριάς ή του πικάντικου συστατικού της, δηλαδή του κοκκινοπίπερου, μπορεί να βοηθούν στην αύξηση της προστασίας του βλεννογόνου μέσω της αύξησης παραγωγής βλέννας. Από την άλλη όμως πλευρά οι μεγάλες ποσότητες του ιδίου μπορεί να προκαλούν επιφανειακή βλάβη του βλεννογόνου ειδικά όταν καταναλώνονται µε αλκοόλ. Τουλάχιστον ένα µικρό ποσοστό των δυσανεξιών σε μπαχαρικά ενδέχεται να συνδέεται µε συγκεκριμένες αλλεργικές αντιδράσεις . Το μπαχαρικό κουρκούμη μπορεί στην πραγματικότητα να αναστέλλει την προσκόλληση του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού στο στόμαχο.
- Η χρήση προβιοτικών έχει μελετηθεί στο πλαίσιο της πρόληψης, της αντιμετώπισης και της εκρίζωσης του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού. Σε κάποιες μελέτες ο ρόλος τους σαν συμπληρωματική θεραπεία και σε ένα μικρότερο βαθμό σαν μέρος των προσπαθειών για την ανωτέρω εκρίζωση, μοιάζει ιδιαίτερα σημαντικός.
- Επειδή οι προσταγλαδίνες από τα ωμέγα 3 και ωμέγα 6 λιπαρά οξέα εμπλέκονται στη φλεγμονώδη, ανοσολογική και κυτταροπροστατευτική φυσιολογία του βλεννογόνου του γαστρεντερικού, οι ίδιες έχουν αρχίσει να μελετώνται για τις προσπάθειες αντιμετώπισης των πεπτικών βλαβών και της λοίμωξης από ελικοβακτηρίδιο. Ορισμένες έρευνες δείχνουν προστατευτικά και άλλες καταστροφικά αποτελέσματα τόσο των ω-3 όσο και των ω-6 λιπαρών οξέων. Όταν προστατεύονται από την υπεροξείδωση τα ω-3 λιπαρά οξέα φαίνεται ότι έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και προστατευτική επίδραση ενάντια στον τραυματισμό του βλεννογόνου από φάρμακα ή από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.
Οι καλές διατροφικές συνήθειες µε συνυπάρχουσα επαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, φρούτων, λαχανικών και φυτικών ινών μπορεί να περιορίζει την πιθανότητα επιπλοκών από τη λοίμωξη του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού. Η υποθρεψία που προέρχεται είτε από ελλείψεις μικροθρεπτικών συστατικών είτε από γενικότερη θερμιδο-πρωτεϊνική υποθρεψία επηρεάζει τη διαδικασία επούλωσης του γαστρεντερικού. Μια υψηλής ποιότητας διατροφή καθώς και η αποφυγή των διατροφικών ελλείψεων ενδέχεται να προσφέρουν ορισμένη προστασία από τα πεπτικά έλκη και να συνεισφέρουν στην επούλωση. Από πρακτικής πλευράς τα άτομα που βρίσκονται σε θεραπεία για γαστρίτιδα και πεπτικό έλκος θα ήταν σκόπιμο να απέφευγαν την υπερβολική χρήση μπαχαρικών, αλκοόλ και καφέ (και των ντε-καφεινέ ροφημάτων) και να κατανάλωναν μια διατροφικά επαρκή δίαιτα με ικανοποιητικές ποσότητες φυτικών ινών από φρούτα και λαχανικά. Είναι επίσης λογικό να χρησιμοποιούν συμπληρώματα διατροφής ώστε να καλύπτουν πιθανές διατροφικές ανεπάρκειες. Βέβαια επειδή κάποιοι ασθενείς μπορεί να εμφανίζουν σημαντική γαστρική απόφραξη ή μάζες ξένων υλικών στο στόμαχο, η καλή μάσηση και η αποφυγή τροφών µε φλοιό είναι χρήσιμη ειδικά σε άτομα με έλλειψη οδόντων ή με οδοντοστοιχίες. Η συχνότητα των γευμάτων είναι μια αμφιλεγόμενη υπόθεση στη διαχείριση των πεπτικών ελκών. Τα μικρά και συχνά γεύματα αυξάνουν την ευφορία, μειώνουν την πιθανότητα παλινδρόμησης του οξέος, ενεργοποιούν τη γαστρική αιματική ροή, όμως μπορεί και να αυξάνουν την καθαρή παραγωγή οξέος. Γενικότερα οι ερευνητές συμφωνούν πως οι ασθενείς θα πρέπει να αποφεύγουν τα μεγάλα γεύματα ειδικά πριν την κατάκλιση, ώστε να ελαττώσουν με τον τρόπο αυτό τις λανθάνουσες αυξήσεις στην έκκριση οξέος. Στις περιπτώσεις των ελκών λόγω στρες η συνεχής εντερική σίτιση και η πρώιµη µεταχειρουργική σίτιση μπορεί να βοηθά στη διατήρηση του φραγμού του βλεννογόνου και της γαστρεντερικής κυκλοφορίας µε συνέπεια τη μείωση του κίνδυνου ανάπτυξης των προαναφερθέντων ελκών.
ΠΗΓΗ: KRAUSE’S, Θεραπευτική ΔιατροφήΟΥΡΙΚΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ
Η ουρική αρθρίτιδα είναι ένα από τα παλαιότερα νοσήματα που έχουν καταγραφεί στην ιστορία της ιατρικής. Αποτελεί μία διαταραχή του μεταβολισμού των πουρινών, κατά την οποία παρατηρούνται αφύσικα υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος, το οποίο συσσωρεύεται στο αίμα. Συνέπεια της κατάστασης αυτής είναι ο σχηματισμός λίθων ουρικού νατρίου, οι οποίοι εναποτίθενται με 
τη μορφή τόφων στις μικρές αρθρώσεις και στους περιβάλλοντες ιστούς. Η κατάσταση αυτή συνοδεύεται συχνά από νεφροπάθεια και νεφρολιθίαση ουρικού οξέος. Κατά τη χρόνια ουρική αρθρίτιδα το σημείο που επηρεάζεται χαρακτηριστικά είναι ο έλικας του αυτιού αλλά και το μεγάλο δάκτυλο του ποδιού ή ο αγκώνας.
Η νόσος συνήθως εμφανίζεται μετά την ηλικία των 35 ετών, με μεγαλύτερη συχνότητα στους άνδρες. Σε μεγαλύτερες ηλικίες η νόσος εμφανίζεται εξίσου και στα δύο φύλα.
Η ουρική αρθρίτιδα συχνά συνοδεύεται από την παχυσαρκία. Ο αυξημένος σπλαχνικός λιπώδης ιστός φαίνεται ότι επιδεινώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη, με συνέπεια οι ασθενείς αυτοί να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο αθηροσκληρωτικής νόσου. Αν και η απώλεια βάρους φαίνεται να προστατεύει από την εκδήλωση της νόσου η ανάπτυξη κέτωσης κατά τη διάρκεια της νηστείας ή η εφαρμογή δίαιτας χαμηλής σε υδατάνθρακες, είναι δυνατόν να επιταχύνει την προσβολή. Εκδηλώσεις της νόσου έχουν συσχετιστεί με την περιβαλλοντική έκθεση στο μόλυβδο, στην υπερβολική πρόσληψη τροφής, ροφημάτων ή άσκησης. Η υπέρταση και η χρήση διουρητικών φαίνεται να αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την ουρική αρθρίτιδα. Επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της ουρικής αρθρίτιδας και της δυσλιπιδαιμίας, του σακχαρώδους διαβήτη και του συνδρόμου αντίστασης στην ινσουλίνη.
Διατροφική θεραπεία
Το ουρικό οξύ το οποίο προέρχεται από το μεταβολισμό των πουρινών, αποτελεί μέρος των νουκλεοπρωτεινών. Παρά το γεγονός ότι η ουρική αρθρίτιδα αντιμετωπιζόταν παραδοσιακά με την εφαρμογή δίαιτας χαμηλής περιεκτικότητας σε πουρίνες, τα φάρμακα έχουν αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό την ανάγκη για αυστηρό περιορισμό δίαιτας. Έχει υπολογιστεί ότι τα δύο τρίτα περίπου του ημερήσιου φορτίου πουρινών στον οργανισμό προέρχεται από τον ενδογενή μεταβολισμό των κύτταρων, ενώ μόλις το ένα τρίτο παρέχεται μέσω της διατροφής. Τα χαμηλά σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα, το ασκορβικό οξύ και η κατανάλωση κρασιού φαίνεται ότι λειτουργούν προστατευτικά, πιθανόν λόγω του αλκαλικού υπολείμματος που αποδίδουν τα τρόφιμα αυτά στον οργανισμό. Οι ασθενείς δεν θα πρέπει να καταναλώνουν συχνά κρέας, θαλασσινά και αλκοολούχα ροφήματα. Επίσης θα πρέπει να ελέγχουν το μέγεθος των μερίδων τους και να ελαττώνουν την κατανάλωση απλών υδατανθράκων, προκειμένου να επιτυγχάνουν απώλεια βάρους και βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη. Τα αποτελέσματα της Τρίτης Εθνικής Μελέτης για την υγεία και τη διατροφή έδειξαν ότι η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων κρέατος και θαλασσινών και όχι η συνολική ποσότητα των προσλαμβανόμενων πρωτεϊνών, σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος στον ορό των ενηλίκων. Η μέτρια πρόσληψη λαχανικών πλούσιων σε πουρίνες δεν σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ουρικής αρθρίτιδας. Αν και ο περιορισμός της διαιτητικής πρόσληψης πουρινών δεν φαίνεται να μειώνει σημαντικά τη δεξαμενή ουρικού οξέος στον οργανισμό, τα άτομα με ουρική αρθρίτιδα είναι καλό να περιορίζουν ή να αποφεύγουν τα τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε πουρίνες, προκειμένου να αποφύγουν την ανάπτυξη μεταβολικού στρες. Στην περίπτωση που ο περιορισμός των πουρινών κρίνεται αναγκαίος, όπως στην περίπτωση της σοβαρής ουρικής αρθρίτιδας, η πρόσληψη πουρινών θα πρέπει να ανέρχεται στα 100 έως 150 mg/ημέρα. Θα πρέπει να καταναλώνονται 3L/ημέρα υγρών, καθώς βοηθά στην απέκκριση του ουρικού οξέος και στην ελαχιστοποίηση της πιθανότητας σχηματισμού νεφρικών λίθων. Μία χαμηλή σε θερμίδες δίαιτα (1600kcal), η οποία αποτελείται από 40% υδατάνθρακες (κυρίως σύνθετους), 30% πρωτεΐνες και 30% λιπίδια (κυρίως μονοακόρεστα και πολυακόρεστα), μπορεί να ελαττώσει τη συχνότητα των επεισοδίων, τα επίπεδα ουρικού οξέος στον ορό, τα επίπεδα της ολικής χαμηλής πυκνότητας χοληστερόλης σε ενήλικες άνδρες με ουρική αρθρίτιδα. Για πολλά χρόνια επικρατούσε η υποψία ότι η κατανάλωση οινοπνεύματος προκαλεί την ανάπτυξη ουρικής αρθρίτιδας. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι παίζει ρόλο ο τύπος των αλκοολούχων ροφημάτων. Η κατανάλωση μπύρας φαίνεται ότι αυξάνει τα επίπεδα του ουρικού οξέος και κατά συνέπεια τον κίνδυνο ανάπτυξης ουρικής αρθρίτιδας, ενώ η μέτρια κατανάλωση κρασιού δεν φαίνεται να ασκεί καμία επίδραση.
Ομαδοποίηση τροφίμων ανάλογα με την περιεκτικότητά τους σε πουρίνες:
τη μορφή τόφων στις μικρές αρθρώσεις και στους περιβάλλοντες ιστούς. Η κατάσταση αυτή συνοδεύεται συχνά από νεφροπάθεια και νεφρολιθίαση ουρικού οξέος. Κατά τη χρόνια ουρική αρθρίτιδα το σημείο που επηρεάζεται χαρακτηριστικά είναι ο έλικας του αυτιού αλλά και το μεγάλο δάκτυλο του ποδιού ή ο αγκώνας.
Η νόσος συνήθως εμφανίζεται μετά την ηλικία των 35 ετών, με μεγαλύτερη συχνότητα στους άνδρες. Σε μεγαλύτερες ηλικίες η νόσος εμφανίζεται εξίσου και στα δύο φύλα.
Η ουρική αρθρίτιδα συχνά συνοδεύεται από την παχυσαρκία. Ο αυξημένος σπλαχνικός λιπώδης ιστός φαίνεται ότι επιδεινώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη, με συνέπεια οι ασθενείς αυτοί να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο αθηροσκληρωτικής νόσου. Αν και η απώλεια βάρους φαίνεται να προστατεύει από την εκδήλωση της νόσου η ανάπτυξη κέτωσης κατά τη διάρκεια της νηστείας ή η εφαρμογή δίαιτας χαμηλής σε υδατάνθρακες, είναι δυνατόν να επιταχύνει την προσβολή. Εκδηλώσεις της νόσου έχουν συσχετιστεί με την περιβαλλοντική έκθεση στο μόλυβδο, στην υπερβολική πρόσληψη τροφής, ροφημάτων ή άσκησης. Η υπέρταση και η χρήση διουρητικών φαίνεται να αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την ουρική αρθρίτιδα. Επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της ουρικής αρθρίτιδας και της δυσλιπιδαιμίας, του σακχαρώδους διαβήτη και του συνδρόμου αντίστασης στην ινσουλίνη.
Διατροφική θεραπεία
Το ουρικό οξύ το οποίο προέρχεται από το μεταβολισμό των πουρινών, αποτελεί μέρος των νουκλεοπρωτεινών. Παρά το γεγονός ότι η ουρική αρθρίτιδα αντιμετωπιζόταν παραδοσιακά με την εφαρμογή δίαιτας χαμηλής περιεκτικότητας σε πουρίνες, τα φάρμακα έχουν αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό την ανάγκη για αυστηρό περιορισμό δίαιτας. Έχει υπολογιστεί ότι τα δύο τρίτα περίπου του ημερήσιου φορτίου πουρινών στον οργανισμό προέρχεται από τον ενδογενή μεταβολισμό των κύτταρων, ενώ μόλις το ένα τρίτο παρέχεται μέσω της διατροφής. Τα χαμηλά σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα, το ασκορβικό οξύ και η κατανάλωση κρασιού φαίνεται ότι λειτουργούν προστατευτικά, πιθανόν λόγω του αλκαλικού υπολείμματος που αποδίδουν τα τρόφιμα αυτά στον οργανισμό. Οι ασθενείς δεν θα πρέπει να καταναλώνουν συχνά κρέας, θαλασσινά και αλκοολούχα ροφήματα. Επίσης θα πρέπει να ελέγχουν το μέγεθος των μερίδων τους και να ελαττώνουν την κατανάλωση απλών υδατανθράκων, προκειμένου να επιτυγχάνουν απώλεια βάρους και βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη. Τα αποτελέσματα της Τρίτης Εθνικής Μελέτης για την υγεία και τη διατροφή έδειξαν ότι η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων κρέατος και θαλασσινών και όχι η συνολική ποσότητα των προσλαμβανόμενων πρωτεϊνών, σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος στον ορό των ενηλίκων. Η μέτρια πρόσληψη λαχανικών πλούσιων σε πουρίνες δεν σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ουρικής αρθρίτιδας. Αν και ο περιορισμός της διαιτητικής πρόσληψης πουρινών δεν φαίνεται να μειώνει σημαντικά τη δεξαμενή ουρικού οξέος στον οργανισμό, τα άτομα με ουρική αρθρίτιδα είναι καλό να περιορίζουν ή να αποφεύγουν τα τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε πουρίνες, προκειμένου να αποφύγουν την ανάπτυξη μεταβολικού στρες. Στην περίπτωση που ο περιορισμός των πουρινών κρίνεται αναγκαίος, όπως στην περίπτωση της σοβαρής ουρικής αρθρίτιδας, η πρόσληψη πουρινών θα πρέπει να ανέρχεται στα 100 έως 150 mg/ημέρα. Θα πρέπει να καταναλώνονται 3L/ημέρα υγρών, καθώς βοηθά στην απέκκριση του ουρικού οξέος και στην ελαχιστοποίηση της πιθανότητας σχηματισμού νεφρικών λίθων. Μία χαμηλή σε θερμίδες δίαιτα (1600kcal), η οποία αποτελείται από 40% υδατάνθρακες (κυρίως σύνθετους), 30% πρωτεΐνες και 30% λιπίδια (κυρίως μονοακόρεστα και πολυακόρεστα), μπορεί να ελαττώσει τη συχνότητα των επεισοδίων, τα επίπεδα ουρικού οξέος στον ορό, τα επίπεδα της ολικής χαμηλής πυκνότητας χοληστερόλης σε ενήλικες άνδρες με ουρική αρθρίτιδα. Για πολλά χρόνια επικρατούσε η υποψία ότι η κατανάλωση οινοπνεύματος προκαλεί την ανάπτυξη ουρικής αρθρίτιδας. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι παίζει ρόλο ο τύπος των αλκοολούχων ροφημάτων. Η κατανάλωση μπύρας φαίνεται ότι αυξάνει τα επίπεδα του ουρικού οξέος και κατά συνέπεια τον κίνδυνο ανάπτυξης ουρικής αρθρίτιδας, ενώ η μέτρια κατανάλωση κρασιού δεν φαίνεται να ασκεί καμία επίδραση.
Ομαδοποίηση τροφίμων ανάλογα με την περιεκτικότητά τους σε πουρίνες:
| Υψηλή περιεκτικότητα σε πουρίνες (100-1000mg αζώτου πουρίνης ανά 100g τροφίμου) | Μέτρια περιεκτικότητα σε πουρίνες (100-1000mg αζώτου πουρίνης ανά 100g τροφίμου) | Ίχνη πουρινών |
| Γαύρος | Ψάρια | Ψωμί άσπρο και κράκερ |
| Ζωμοί | Πουλερικά | Βούτυρο ή μαργαρίνη |
| Μυαλό | Κρέατα | Κέικ και μπισκότα |
| Κονσομέ | Οστρακοειδή | Ανθρακούχα αναψυκτικά |
| Χήνα | Σπαράγγια | Ροφήματα δημητριακών |
| Σάλτσες | Φασόλια ξερά | Δημητριακά και προϊόντα δημητριακών |
| Καρδιά | Φακές | Τυρί, άσπρη σάλτσα |
| Ρέγγα | Μανιτάρια | Σοκολάτα |
| Νεφρά | Αρακάς | Καφές |
| Σκουμπρί | Σπανάκι | Γλυκίσματα |
| Εκχύλισμα κρέατος | Ψωμί καλαμποκίσιο | |
| Κιμάς | Κρέμα (με μέτρο) | |
| Μύδια | Αυγά | |
| Πέρδικα | Λίπη (με μέτρο) | |
| Αυγοτάραχο | Λαχανικά (εκτός από αυτά της ομάδας 2) | |
| Σαρδέλες | Φρούτα, βότανα, παγωτό | |
| Χτένια | Γλυκά με ζελατίνη | |
| Γλυκάδια | Γάλα, μακαρόνια, φιδές | |
| Μαγιά ως συμπλήρωμα | Ξηροί καρποί, λάδι, ελιές | |
| Πίκλες, ποπ κορν, πουτίγκες | ||
| Καρυκεύματα, ρύζι, αλάτι | ||
| Ζάχαρη, τσάι, ξύδι |
