Η απώλεια βάρους αποτελεί για πολλούς ανθρώπους ένα μεγάλο και δύσκολο κεφάλαιο. Η πλειονότητα ίσως των ανθρώπων έχει ξεκινήσει -έστω και μία φορά- κάποιου είδους δίαιτα για καθαρά αισθητικούς λόγους. Το κίνητρο για κάθε άνθρωπο είναι προσωπική υπόθεση και είναι πάντα σημαντικό να αισθανόμαστε καλά με τον εαυτό μας και την εμφάνισή μας και, εφόσον, η απώλεια βάρους κυμαίνεται σε φυσιολογικά και ελεγχόμενα πλαίσια, δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας. Ασφαλώς, σε αρκετές περιπτώσεις, ένα πρόγραμμα διατροφής επιβάλλεται καθαρά για να αποκατασταθεί κάποιο πρόβλημα υγείας.
Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται η δίαιτα για απώλεια βάρους;
Η έναρξη μιας δίαιτας για απώλεια βάρους δεν σημαίνει πάντα πως αποτελεί μια σωστή απόφαση. Όταν αναφερόμαστε σε περιπτώσεις, όπου αφορμή και βασικός στόχος είναι αποκλειστικά η επίτευξη της “τέλειας” εξωτερικής εμφάνισης, χωρίς να συντρέχει κάποιος λόγος υγείας, τότε πρόκειται για μια διαδικασία που θέλει πολλή προσοχή.
Μπορεί το ιδανικό βάρος για ορισμένους ανθρώπους να ταυτίζεται με το χαμηλό, αλλά κάτι τέτοιο δεν ισχύει, όχι πάντα τουλάχιστον. Είναι γεγονός ότι πολλές φορές ένας γιατρός θα συστήσει στον ασθενή του να χάσει κάποια κιλά, ώστε να αποφευχθούν σοβαρά προβλήματα στην υγεία του. Αν εντοπιστούν προβλήματα, όπως γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και σακχαρώδης διαβήτης ή αποκατάσταση οστικού τραυματισμού, η πρώτη ενέργεια που πρέπει να γίνει είναι να χάσει ο ασθενής ορισμένα κιλά. Ωστόσο, υπάρχουν και οι περιπτώσεις όπου, όχι μόνο δεν συνιστάται η διατήρηση του εκάστοτε βάρους, αλλά κρίνεται αναγκαία και η αύξηση αυτού.
Με λίγα λόγια, ένα οποιοδήποτε πρόγραμμα διατροφής πρέπει να θέτει ως στόχο του το υγιές βάρος, είτε μέσω της απώλειας είτε μέσα από τη διατήρηση ή και την αύξηση των κιλών. Φυσικά, το να θέλει κάποιος να χάσει μερικά κιλά απλώς για να ανανεώσει την εικόνα του, είναι επίσης αποδεκτό εφόσον δεν τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του.
Πώς καθορίζεται το λεγόμενο “υγιές βάρος”;
Αναφέρθηκε προηγουμένως πως πολύ συχνά το υγιές βάρος συγχέεται με το χαμηλό. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι πολυπαραγοντικός, με τα πρότυπα ομορφιάς που προβάλλονται να αποτελούν βασικό παράγοντα στις περισσότερες των περιπτώσεων.
Όποιοι και να είναι οι λόγοι, που διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα, είναι βασικό να ξεκαθαριστεί σε όλους και όλες πως το υγιές βάρος δεν μεταφράζεται σε έναν και μόνο αριθμό και, κυρίως, δεν πρόκειται για έναν αριθμό που απευθύνεται σε όλους ανεξαιρέτως.
Το υγιές βάρος, λοιπόν, είναι διαφορετικό και μοναδικό για τον καθένα. Είναι ιδανικό, όταν επιτρέπει στο άτομο να έχει την απαιτούμενη ενέργεια και να είναι πλήρως λειτουργικό. Επιπλέον, όταν έχει διαμορφωθεί από μία διατροφή που παρέχει στον οργανισμό όλες τις απαραίτητες ουσίες και τα θρεπτικά συστατικά, χωρίς να υπάρχουν στο διαιτολόγιο απαγορευμένες τροφές ή κατηγορίες τροφών που αποκλείονται, τότε σίγουρα μιλάμε για υγιές βάρος.
Θα πρέπει, επίσης, να είναι ξεκάθαρο πως κάθε εξατομικευμένο βάρος χαρακτηρίζεται ως υγιές ακόμα και στον ίδιο άνθρωπο διαφορετικά σε κάθε ηλικιακό στάδιο, ενώ μπορεί να αυξομειωθεί σε περιπτώσεις κάποιας δυσλειτουργίας ή προβλήματος υγείας. Είναι λάθος, λοιπόν, να θεωρείται πως το βάρος που είχε κάποιος στα 18 του, για παράδειγμα, είναι το “σωστό” και ότι θα πρέπει να διατηρηθεί σε όλη την ενήλικη ζωή του, επειδή στην ηλικία εκείνη ήταν όντως το υγιές.
Πώς επιτυγχάνεται η απώλεια βάρους & από ποιους παράγοντες εξαρτάται;
Οι ερωτήσεις “Πόσο γρήγορα θα χάσω τα περιττά κιλά;”, “Πόσα κιλά θα χάνω την εβδομάδα;” και “Πόσα κιλά πρέπει να χάνω σε διάστημα μιας εβδομάδας;” αποτελούν πια έναν άτυπο “κανόνα” στα γραφεία των διαιτολόγων – διατροφολόγων και το μόνιμο άγχος όσων σκέφτονται να ξεκινήσουν μια δίαιτα. Το να αναρωτιέται και να αγωνιά κανείς είναι εύλογο, αλλά αυτό που πρέπει να διευκρινιστεί και να γίνει απολύτως σαφές σε κάθε άνθρωπο, που αποφασίζει να ακολουθήσει κάποια δίαιτα, είναι πως η σωστή διατροφή για χάσιμο κιλών δεν είναι η γρήγορη.
Οι λεγόμενες “γρήγορες” δίαιτες ή κάποιου είδους αποτοξινωτική δίαιτα, που υπόσχονται αποτελέσματα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, το μόνο που μπορούν ουσιαστικά να εγγυηθούν είναι προσωρινά αποτελέσματα. Οποιαδήποτε απώλεια κιλών, που προέρχεται από ένα πλάνο διατροφής που δεν έχει επιστημονική βάση και που δεν είναι εξαρχής σχεδιασμένο για μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, είναι βέβαιο πως δεν θα διατηρηθεί για πολύ καιρό.
Απαντώντας, εν μέρει, στις παραπάνω ερωτήσεις, ο Π.Ο.Υ. (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) ορίζει ότι μια απώλεια βάρους 2 κιλών σε διάστημα ενός μήνα είναι ικανοποιητική. Με ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα διατροφής για αδυνάτισμα σχεδιασμένο με βάση τις προσωπικές σας ανάγκες, συνδυαστικά και με συστηματική άσκηση που ταιριάζει στον τρόπο ζωής σας, μπορείτε να χάνετε γύρω στα 4 κιλά τον μήνα. Για κάποιον, που επιθυμεί ή πρέπει να χάσει πολλά κιλά, τα 4 κιλά σε 4 εβδομάδες φαίνονται πολλές φορές ελάχιστα. Αν το δείτε αθροιστικά, όμως, αν χάνονται κατά μέσο όρο έστω και 3 κιλά τον μήνα, στο 6μηνο μεταφράζονται σε 18 κιλά, σε έναν χρόνο μιλάμε για 36 και πάει λέγοντας.
Το ζητούμενο από κάθε απώλεια κιλών, μικρή ή μεγάλη, είναι να διατηρηθεί. Στο σημείο αυτό έγκειται και η δυσκολία, η οποία όμως κάμπτεται αρκετά όταν το βάρος που έχει χαθεί είναι αποτέλεσμα μιας σωστής, ισορροπημένης και χωρίς στερήσεις διατροφής.
Ζητούμενο, επίσης, αλλά και αποτέλεσμα ενός κατάλληλου και εξατομικευμένου προγράμματος διατροφής είναι η υιοθέτηση σωστών διατροφικών συνηθειών και ενός υγιεινού τρόπου ζωής συνολικά.
Ο συγκεκριμένος τρόπος ζωής περιλαμβάνει, ακόμα, ένα είδος άθλησης ή απλής άσκησης (όπως είναι το συστηματικό περπάτημα για παράδειγμα), που να ανταποκρίνεται στην καθημερινότητα, τις συνήθειες και τις προσωπικές προτιμήσεις σας.
Έτσι, δεν θα είστε κερδισμένοι για ένα καλοκαίρι ή για μία συγκεκριμένη περίσταση, αλλά για μια ζωή με εξαιρετική φυσική κατάσταση, γεμάτη υγεία και ευεξία.
Γιατί δεν πετυχαίνουν οι δίαιτες;
Μία ακόμα συνήθης ερώτηση, που θέτουν όσοι άνθρωποι επισκέπτονται το γραφείο μας, είναι γιατί η τάδε ή η δείνα δίαιτα που ακολούθησαν δεν πέτυχε ή γιατί ενώ έχασαν εύκολα και γρήγορα πολλά κιλά, τα ξαναπήραν αμέσως ή πήραν ακόμα περισσότερα.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να γίνει λόγος για τον μύθο με τις μαγικές δίαιτες, τα θαυματουργά χάπια αδυνατίσματος και τις παντός τύπου και προέλευσης μεθόδους γρήγορης απώλειας εξωφρενικά μεγάλου αριθμού κιλών. Η λέξη “μύθος” δεν αναφέρεται τόσο στο χάσιμο βάρους, το οποίο αρχικά επιτυγχάνεται, αλλά αφενός στη διατήρησή του και αφετέρου στη διατήρηση της καλής υγείας.
≈
Οποιαδήποτε δίαιτα για γρήγορη απώλεια κιλών ενέχει κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία!
≈
Η λογική σε μία δίαιτα για “ραγδαίο” χάσιμο βάρους είναι αυτονόητη. Το άτομο που θα μπει σε μία τέτοια διαδικασία έχει ως αποκλειστικό στόχο να χάσει κιλά. Όταν η απώλεια κιλών προηγείται της καλής υγείας, είναι εύλογο πως θα υιοθετηθούν συνήθειες που, ενώ αποδίδουν στο “κάψιμο” των περιττών θερμίδων, συγχρόνως λειτουργούν “υπογείως” εναντίον του οργανισμού. Τα γρήγορα και πρόσκαιρα αποτελέσματα με ένα σώμα εμφανώς αδυνατισμένο παραπλανούν, κάνοντάς μας να πιστεύουμε πως η δίαιτα είναι λειτουργική, ενώ στην πραγματικότητα ‘’χτίζονται’’ οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις για τον οργανισμό.
Η απάντηση στο αρχικό ερώτημα σχετικά με την αποτυχία μιας τυποποιημένης, σχεδόν πάντα, διατροφής προκύπτει εύκολα. Ένα διαιτολόγιο, όσο καλά σχεδιασμένο και να είναι, δεν μπορεί να απευθύνεται σε περισσότερους του ενός ατόμου. Ακόμα και ένα πρόγραμμα διατροφής από ένα διαιτολογικό γραφείο, που έχει προκύψει από προσεκτική μελέτη και σχεδιασμό, δεν μπορεί να εξασφαλίσει αποτελέσματα για όλους, παρά μόνο για αυτόν που είχε αρχικά δημιουργηθεί.
≈
Κάθε οργανισμός είναι ξεχωριστός και έτσι θα πρέπει να αντιμετωπίζεται!
≈
Είναι σημαντικό να είναι απολύτως ξεκάθαρο για κάθε έναν, που παίρνει την απόφαση να επισκεφθεί το γραφείο μας και μπει στη διαδικασία μιας σωστής διατροφής, το γεγονός ότι για να προκύψουν τα επιθυμητά αποτελέσματα θα πρέπει να ακολουθήσει ένα πλάνο το οποίο, ακόμα και στην παραμικρή του λεπτομέρεια, είναι σχεδιασμένο αποκλειστικά για εκείνον και κανέναν άλλο.
Το φύλο, η ηλικία, το ύψος, ο τρόπος ζωής του και η δουλειά που κάνει είναι κάποιοι από τους παράγοντες που θα παίξουν σημαντικό ρόλο. Ενδεχόμενα προβλήματα υγείας και αλλεργίες ή κάποια δυσανεξία και φυσικά οι προσωπικές προτιμήσεις ολοκληρώνουν συνοπτικά τα κριτήρια, βάσει των οποίων θα καθοριστεί το εξατομικευμένο πρόγραμμα.
Οι δίαιτες “express” ακολουθούν, ανάλογα με το είδος τους, κάποια συγκεκριμένη φιλοσοφία. Μπορεί να αποκλείουν μία ή περισσότερες κατηγορίες τροφίμων, δίνοντας έμφαση σε κάποιες άλλες. Ενδεχομένως αυξομειώνουν τον αριθμό των γευμάτων ή την ποσότητα που θα καταναλωθεί μέσα στη μέρα. Σε κάθε περίπτωση δεν είναι εξατομικευμένες και, πολλές φορές, δεν απευθύνονται καν σε μία και μόνο ηλικιακή, ή με βάση άλλα κριτήρια, κατηγορία ανθρώπων.
Συνεπώς, όταν ένας οργανισμός καλείται να στερηθεί απότομα συγκεκριμένες τροφές ή να αποκλείσει ομάδες τροφών, θα αντιδράσει, γιατί αυτό σημαίνει παράλληλα και μη λήψη των θρεπτικών συστατικών που τα συνοδεύει. Από την άλλη μεριά, αν δοθεί έμφαση στην υπερκατανάλωση κάποιων τροφίμων, χωρίς ουσιαστικό λόγο πολλές φορές, είναι και πάλι λογικό πως ο οργανισμός θα αρχίσει να αντιδρά, άμεσα ή σε βάθος χρόνου. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η στέρηση αποκαθίσταται από την υπερκατανάλωση του “απαγορευμένου” φαγητού και, έτσι, η γρήγορη απώλεια βάρους μεταφράζεται σε ακόμα πιο γρήγορη και απότομη αύξηση.
Ποια διατροφή ορίζεται ως η “καλύτερη” για απώλεια βάρους;
Η απλή απάντηση που ισχύει και πρέπει να δίνεται στο ερώτημα αυτό, ώστε να είναι ξεκάθαρο για όλους, είναι πως δεν υπάρχει μία και μόνο διατροφή που υπερέχει όλων! Η ψευδαίσθηση, που δημιουργείται γύρω από διάφορες “θαυματουργές” δίαιτες οι οποίες βρίσκονται κατά καιρούς στο προσκήνιο, ότι μπορούν να λειτουργήσουν και να ωφελήσουν τους πάντες, φυσικά δεν ισχύει.
Αν έπρεπε να ορίσουμε με κάποιον τρόπο την “καλύτερη” διατροφή, θα λέγαμε πως πρέπει να είναι υγιεινή και ισορροπημένη, προσθέτοντας την παράμετρο “με βάση τις εξατομικευμένες ανάγκες κάθε οργανισμού”.
Μια δίαιτα μπορεί να χαρακτηριστεί ως σωστή, υγιεινή, ισορροπημένη και τελικά επιτυχημένη, όταν:
- Απαρτίζεται από όλες τις κατηγορίες τροφών, χωρίς αποκλίσεις (εξαιρούνται οι περιπτώσεις ύπαρξης αλλεργιών, δυσανεξίας και αποκλεισμού λόγω συγκεκριμένων παθήσεων & προβλημάτων υγείας).
- Ακολουθείται σταθερά χωρίς απότομη και αδικαιολόγητη διακοπή.
- Δεν δημιουργείται αίσθημα πείνας.
- Υπάρχει ποικιλία επιλογών στο φαγητό και γευστικές προτάσεις, ακόμα και για γλυκό που πολλές δίαιτες αποκλείουν αυτόματα.
- Έχουμε σταθερή, αλλά όχι γρήγορη, απώλεια του απαραίτητου βάρους.
- Το πρόγραμμα διατροφής, που έχει σχεδιαστεί, ακολουθείται με την ίδια ευκολία και μετά την απώλεια του επιθυμητού βάρους, χωρίς σημαντικές αυξομειώσεις.
Όταν μία δίαιτα, που ξεκίνησε κυρίως ή και αποκλειστικά για απώλεια βάρους, καταλήγει να γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας και τρόπος ζωής συνολικά, τότε μιλάμε για την καλύτερη δίαιτα!
Γιατί είναι απαραίτητη η καθοδήγηση;
Είναι γεγονός πως πλέον, με μία απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο, ο καθένας έχει πρόσβαση σε διατροφικές πληροφορίες. Μπορείτε να βρείτε από συμβουλές για καθημερινές συνήθειες διατροφής μέχρι ολόκληρα προγράμματα διατροφής, που μπορείτε να ακολουθήσετε, ακόμα και σχεδιασμένα για διάφορες παθήσεις.
Οι διάφορες συμβουλές, που κυκλοφορούν, προέρχονται πολλές φορές από έγκριτους διαιτολόγους – διατροφολόγους, οπότε δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση παραπληροφόρηση.
Προσοχή όμως!
Μία οποιαδήποτε συμβουλή διατροφής δεν μπορεί να είναι καθαρά εξατομικευμένη αφενός και αφετέρου παραπέμπει σε απλές καθημερινές συνήθειες, που μπορεί ο καθένας να ακολουθήσει και να βελτιώσει τη διατροφή, την υγεία και την ποιότητα της ζωής του, αλλά δεν αποτελούν ολοκληρωμένο διατροφικό πρόγραμμα.
Ας δούμε μερικές προτάσεις, που συχνά λύνουν απορίες σχετικά με την υγιεινή διατροφή και ζωή.
- ΤΡΩΤΕ 3 ΚΥΡΙΑ ΓΕΥΜΑΤΑ (ΠΡΩΙΝΟ, ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ, ΒΡΑΔΙΝΟ) ΚΑΙ 2 Η 3 ΣΝΑΚΣ.
- ΜΗΝ ΠΑΡΑΛΕΙΠΕΤΕ ΓΕΥΜΑΤΑ.
- ΠΙΝΕΤΕ ΑΦΘΟΝΟ ΝΕΡΟ.
- ΕΝΤΑΞΤΕ ΣΤΗ ΖΩΗ ΣΑΣ ΤΑ ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ.
- ΠΡΟΤΙΜΗΣΤΕ ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΟΛΙΚΗΣ ΑΛΕΣΗΣ.
- ΜΕΙΩΣΤΕ ΤΟ ΑΛΑΤΙ ΚΑΙ ΤΗ ΖΑΧΑΡΗ.
- ΜΕΙΩΣΤΕ ΤΗΝ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ, ΠΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΤΕ.
- ΠΕΡΠΑΤΗΣΤΕ Η ΑΣΚΗΘΕΙΤΕ ΜΕ ΟΠΟΙΟΝΔΗΠΟΤΕ ΤΡΟΠΟ.
Κάθε μία από τις παραπάνω ενδεικτικές “οδηγίες” διατροφής κρύβουν αναμφισβήτητα μία αλήθεια. Το ερώτημα, όμως, που τίθεται -και πρέπει να τίθεται κάθε φορά που διαβάζουμε κάτι από αυτά- είναι το εξής:
Μπορεί μία συμβουλή να μπορεί να έχει ταυτόχρονα ακριβώς τα ίδια αποτελέσματα για όλους ανεξαιρέτως;
Η απάντηση είναι όχι!
Αν σκεφτούμε μία νεαρή γυναίκα και μία μετά τα 60 ή έναν υπάλληλο γραφείου και έναν αθλητή, μπορούμε ίσως πιο εύκολα να αντιληφθούμε τις εντελώς διαφορετικές διατροφικές ανάγκες και κατ’ επέκταση το τελείως διαφορετικό πρόγραμμα διατροφής, που θα σχεδιαζόταν με σκοπό την απώλεια βάρους.
Ο ειδικός διαιτολόγος – διατροφολόγος δεν λειτουργεί απρόσωπα δίνοντας απλώς χρήσιμες μεν, γενικές οδηγίες δε, αλλά θα σχεδιάσει ένα πρόγραμμα διατροφής προσαρμοσμένο στις προσωπικές σας και μόνο ανάγκες λαμβάνοντας υπόψη παραμέτρους, όπως:
- ΦΥΛΟ
- ΗΛΙΚΙΑ
- ΥΨΟΣ & ΒΑΡΟΣ
- ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ
- ΕΛΛΕΙΨΗ ΣΙΔΗΡΟΥ Η ΑΛΛΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΚΑΙ ΒΙΤΑΜΙΝΩΝ
- ΤΡΟΠΟ ΚΑΙ ΡΥΘΜΟΥΣ ΖΩΗΣ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ
- ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Με βάση, λοιπόν, όλα τα παραπάνω και ακόμα περισσότερα στοιχεία μπορεί να δημιουργηθεί ένα διαιτολόγιο, που μπορεί να ενταχθεί στις καθημερινότητά σας. Κάποιοι ίσως έχουν περισσότερο χρόνο για να μαγειρέψουν, ενώ κάποιοι άλλοι ενδεχομένως χρειάζονται πιο απλές και εύκολες λύσεις, οι οποίες όμως δεν θα μειώνουν ούτε την ποιότητα του φαγητού, αλλά ούτε θα παραλείπουν όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Τέλος, σε συνδυασμό με τον απαραίτητο έλεγχο του ιατρικού ιστορικού και των εξετάσεων, με τη βοήθεια του διαιτολόγου θα γίνει προσπάθεια εντοπισμού των λόγων, που ενδεχομένως οδήγησαν σε απότομη ή σταδιακή αύξηση του βάρους. Με τον τρόπο αυτό θα γίνει πιο εύκολο να σχεδιαστεί ένα πρόγραμμα που θα απευθύνεται σε εσάς και μόνο. Η διαφορά με ένα τυχαίο διαιτολόγιο, που δεν είναι σχεδιασμένο αποκλειστικά για εσάς, είναι πως ο ειδικός διατροφολόγος θα έχει υπόψη του κάθε τι που σας αφορά.
Αν θέλετε να απαλλαγείτε από τα περιττά κιλά, να ανακτήσετε την ενέργεια και την ευεξία σας και να “μάθετε” να ακολουθείτε έναν υγιεινό και ωφέλιμο τρόπο ζωής, επικοινωνήστε με το γραφείο της Διατροφικής Αγωγής και αφήστε την ομάδα των διαιτολόγων-διατροφολόγων μας να φροντίσει για εσάς.
Στο άνετο και ευχάριστο περιβάλλον του γραφείου μας μπορείτε να νιώθετε σίγουροι και ασφαλείς σε όλη τη διάρκεια της διατροφικής αγωγής, που θα σας απαλλάξει από το περιττό βάρος και ταυτόχρονα θα σας βοηθήσει να ανακτήσετε την υγεία και την ευεξία σας. Και όλα τα παραπάνω πάντα με την παρακολούθηση και την στήριξή μας, σε συνδυασμό με τις πιο σύγχρονες μεθόδους, προσαρμοσμένες στις προσωπικές σας ανάγκες.