ΦΥΛΛΙΚΟ ΟΞΥ (Β9)

Το φυλλικό οξύ είναι βιταμίνη απαραίτητη για τη σύνθεση νουκλεϊνικών οξέων.

• Αυτός είναι και ο λόγος που το φυλλικό οξύ αποτελεί απαραίτητο συμπλήρωμα πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
• Επίσης συμμετέχει και στη σύνθεση ερυθρών αιμοσφαιρίων, όπως και η βιταμίνη Β12.
•  Συμμετέχει και στο μεταβολισμό των πρωτεϊνών

Το φυλλικό οξύ παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον εξ αιτίας της σημασίας του στη βελτίωση της δημόσιας υγείας, και ειδικότερα στην ελάττωση του κινδύνου συγγενών δυσπλασιών (βλάβες νευρικού σωλήνα) και καρδιαγγειακής νόσου.

• Οι δυσμορφίες του νευρικού σωλήνα συμβαίνουν όταν ο εγκέφαλος ή ο νωτιαίος μυελός ενός εμβρύου δεν σχηματίζονται κανονικά.
• Η πιο κοινή τέτοια δυσπλασία είναι η δισχιδής ράχη.
• Οι δυσπλασίες αυτές θεωρείται ότι είναι αποτέλεσμα έλλειψης φολικού οξέος στις μητέρες κατά τις πρώτες 4-6 εβδομάδες της εγκυμοσύνης.
• Έτσι η επαρκής πρόσληψη φολικού οξέος από γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία είναι πολύ σημαντική.

Η σχέση του φυλλικού οξέος και της καρδιακής νόσου αφορά το μεταβολισμό της ομοκυστεΐνη στον οργανισμό. Η αύξηση των επιπέδων της ομοκυστεΐνης θεωρείται ότι οφείλεται στην έλλειψη του φολικού οξέος.

• Εδώ πάλι ο εμπλουτισμός της διατροφής με φολικό φαίνεται να είναι ένας τρόπος να ελαττώσουμε τα επίπεδα της ομοκυστεΐνης, και συνεπώς και τον κίνδυνο της στεφανιαίας νόσου.
• Δυστυχώς οι τροφές που είναι πλούσιες σε φολικό δεν είναι δημοφιλείς (σπανάκι, μπρόκολα, συκώτι). Πιστεύεται ότι αυτός είναι ο λόγος που η συχνότητα έλλειψης φολικού οξέος σε πολλούς πληθυσμούς θεωρείται σχετικά υψηλή.
• Ωστόσο ο εμπλουτισμός θα πρέπει να γίνεται προσεκτικά, διότι ο υπερβολικός εμπλουτισμός μπορεί να οδηγήσει στην κάλυψη των συμπτωμάτων που σχετίζονται με την έλλειψη της βιταμίνης Β12.

Έλλειψη φυλλικού οξέος

• Ελλειψη μπορεί να προκαλέσει ένα χαρακτηριστικό τύπο αναιμίας, τη μεγαλοβλαστική αναιμία. Αυτή είναι παρόμοια με την αναιμία που προκαλεί η δυσαπορρόφηση της κυανοκοβαλαμίνης αλλά δε συνδυάζεται με προβλήματα στο νευρικό σύστημα που είναι χαρακτηριστικό της κακοήθους αναιμίας.
• Η έλλειψη  στις έγκυες γυναίκες μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό αλλά και σε γέννηση παιδιού με πολύ χαμηλό βάρος.
• Εάν η διατροφή της μητέρας πριν από τη σύλληψη ή κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων της εγκυμοσύνης είναι φτωχή σε φυλλικό οξύ, τότε υπάρχει αυξημένος κίνδυνος να γεννηθεί παιδί με συγγενείς ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα

Βιοχημική λειτουργία:

•  συμμετέχει στη διαίρεση των κυττάρων,
•  στο μεταβολισμό αμινοξέων (σερίνης προς γλυκίνη):
•  συσχέτιση με την αναιμία,
•  μεταφέρει ομάδες ενός ατόμου άνθρακα,
•  στη σύνθεση της θυμίνης,
•  αμφίδρομη μετατροπή F σε FH2 και FH4.

Η σύνθεση στα βακτήρια γίνεται με σύνδεση των μερικών συστατικών

Απορρόφηση

Ανώτερο τμήμα του λεπτού εντέρου

Αιτίες έλλειψης

Χρήση φαρμάκων

Εγκυμοσύνη (αποβολή ή πρόωρος τοκετός)

Αντισυλληπτικά χάπια

Γηρατειά

Συμπτώματα έλλειψης

– Αδυναμία

– Κόπωση

– Αϋπνία

– Αμνησία

Τρόφιμα πλούσια σε Φολικό Οξύ (περιεκτικότητα στα 100 γρ.)

΄ Τρόφιμο	Φολικό οξύ (μg)
Πίτουρο σιταριού	260
Δημητριακά με πίτουρο	250
Δημητριακά με καλαμπόκι	250
Συκώτι κοτόπουλου	590
Φιστίκια	110
Καρύδια	66
Αμύγδαλα	48

Δισχιδής Ράχη

• Η σπονδυλική στήλη αρχίζει να αναπτύσσεται μέσα στις πρώτες 28 ημέρες της εγκυμοσύνης.
• Επειδή το φυλλικό οξύ δημιουργεί νέα κύτταρα, είναι κρίσιμης σημασίας ο οργανισμός της μητέρας να έχει απόθεμα φυλλικού προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η τραγική κατάσταση.