ΝΤΕΚΑΦΕΪΝΕ & ΥΓΕΙΑ : ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΙΚΑ ΑΣΦΑΛΗΣ;

Αρκετοί άνθρωποι ανάμεσά μας αγαπούν τη γεύση του καφέ, αλλά δεν μπορούν να ανεχτούν τις αρνητικές επιπτώσεις της καφεΐνης. Έτσι, πλέον υπάρχει λύση για αυτούς και είναι ο ντεκαφεϊνέ.

Η καφεΐνη υπάρχει και σε άλλα ποτά και τρόφιμα – κυρίως στο τσάι και τη σοκολάτα – ωστόσο είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον καφέ. Είναι μία ουσία διεγερτική και κατασταλτική της όρεξης, και η πιο διαδεδομένη για  όσους χρειάζεται να παραμείνουν ξύπνιοι, όπως οι μαθητές που δίνουν εξετάσεις και οι εργαζόμενοι σε νυχτερινές βάρδιες.

Ωστόσο, η καφεΐνη έχει και μια πιο σκοτεινή πλευρά.

Μπορεί να προκαλέσει άγχος, αϋπνία, διάρροια, υπερβολική εφίδρωση, ταχυπαλμία και μυϊκό τρέμουλο. Για πολλούς ανθρώπους, η απόλαυση της κατανάλωσης καφέ αντισταθμίζεται από τις αρνητικές επιπτώσεις της καφεΐνης.

Πώς όμως αφαιρείται η καφεΐνη από τους κόκκους του καφέ;

Πηγαίνοντας μια βόλτα στα super market, θα βρούμε πληθώρα ντεκαφεϊνέ προϊόντων– η διαδικασία όμως της αποκαφεϊνοποίησης δεν είναι τόσο απλή όσο νομίζετε.

Η πρώτη αποκαφεϊνοποίηση στην ιστορία έγινε κατά λάθος το 1903, από τον Γερμανό Ludwig Roselius, που ήταν επικεφαλής της εταιρείας καφέ Kaffee HAG. Κατά την μεταφορά ενός φορτίου γεμάτο με καφέ, το καράβι πλημύρισε με θαλασσινό νερό, ξεπλένοντας την καφεΐνη από τους κόκκους του καφέ, αλλά όχι την γεύση. Ο Roselius προσπάθησε να το επαναλάβει, χρησιμοποιώντας μια βιομηχανική μέθοδο, βράζοντας στον ατμό τους κόκκους του καφέ με διάφορα οξέα, πριν χρησιμοποιήσει το βενζόλιο ως διαλύτη για να αφαιρέσει την καφεΐνη. Έτσι, γεννήθηκε ο καφές χωρίς καφεΐνη.

Το βενζόλιο, όπως αποδείχθηκε, ήταν μια πιθανή καρκινογόνος ουσία, οπότε αναζητήθηκαν νέες τεχνικές που θα μπορούσαν να αποσπάσουν την καφεΐνη από τους κόκκους – και παράλληλα να αφήσουν τη γεύση ανέπαφη.

Ωστόσο, οι περισσότερες από αυτές τις τεχνικές από τις πρώτες μέρες της αποκαφεϊνοποίησης εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται σήμερα. Αλλά η διαδικασία δεν είναι τόσο απλή όσο θα περίμενες.

Ίσως νομίζετε ότι θα ήταν πιο εύκολο πρώτα να καβουρδιστεί ο καφές, να αλεστεί στην απαιτούμενη σκόνη (εσπρέσο, φίλτρου ή στιγμιαίο) και μετά να ξεκινήσει  διαδικασία αποκαφεϊνοποίησης. Όμως, όχι. Η αποκαφεϊνοποίηση γίνεται όταν ο καφές είναι ακόμα πράσινος, πριν το καβούρδισμα.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για την αποκαφεϊνοποίηση του καφέ, αλλά ο πιο διαδεδομένος είναι ο εμποτισμό του σε διαλύτη – συνήθως χλωριούχο μεθυλένιο ή οξικό αιθυλεστέρα. Το χλωριούχο μεθυλένιο χρησιμοποιείται ευρέως ως διαβρωτικό χρωμάτων και απολιπαντικό, ενώ ο οξικός αιθυλεστέρας, χρησιμοποιείται επίσης για την αφαίρεση του βερνικιού από τα νύχια.

Οι κόκκοι του καφέ, πρώτα εμποτίζονται σε νερό και στη συνέχεια καλύπτονται με ένα διάλυμα που περιέχει έναν από αυτούς τους διαλύτες. Στη συνέχεια, η καφεΐνη δεσμεύεται από τον διαλύτη.

Το μούλιασμα των κόκκων του καφέ σε διαλύτες δεν ακούγεται σαν μια ιδιαίτερα υγιεινή πρακτική. Ωστόσο, σύμφωνα με την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) το 1985, η πιθανότητα οποιουδήποτε κινδύνου για την υγεία από το χλωριούχο μεθυλένιο ήταν τόσο χαμηλή «που ουσιαστικά δεν υπήρχε». (Οι κανόνες του FDA επιτρέπουν έως και 10 μέρη ανά εκατομμύριο υπολειμματικού μεθυλενίου, αλλά κατά την αποκαφεϊνοποίηση συνήθως χρησιμοποιούνται διαλύματα με ένα μέρος ανά εκατομμύριο).

Υπάρχει ακόμα μία μέθοδος, κατά την οποία οι κόκκοι του καφέ μουλιάζονται σε νερό κι έτσι η καφεΐνη που είναι υδατοδιαλυτή ουσία, απομακρύνεται από τους κόκκους του καφέ.

Τι θα γινόταν όμως αν μαθαίνατε ότι ένα φλιτζάνι ντεκαφεϊνέ έχει στην πραγματικότητα αρκετές επικίνδυνες παρενέργειες που δεν γνωρίζατε;

1. Μπορεί να καταναλώνετε επικίνδυνες χημικές ουσίες μαζί με τον καφέ σας

Κατά την διαδικασία αποκαφεϊνοποίησης ίχνη από τους χημικούς διαλύτες που χρησιμοποιούνται, παραμένουν στους κόκκους του καφές. Πρόκειται για ουσίες που αν και ο FDA τις εγκρίνει σε τόσο μικρές ποσότητες, ενέχουν μια σειρά από κινδύνους για την υγεία.

2. Αυτές οι χημικές ουσίες μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας

Το χλωριούχο μεθυλένιο δεν είναι μια ήπια χημική ουσία, αλλά αν την εισπνεύσουμε μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στη μύτη και το λαιμό, αλλά και να επηρεάσει το νευρικό σύστημα, επιβραδύνοντάς το προσωρινά.

Το πιο τρομακτικό βέβαια είναι ότι χλωριούχο μεθυλένιο πιθανώς προκαλεί μεταλλάξεις και είναι καρκινογόνο για τον άνθρωπο.

Επιπλέον, η διαδικασία της αποκαφεϊνοποίησης έχει βρεθεί ότι αυξάνει τα λιπαρά οξέα που μπορούν να επηρεάσουν το μεταβολικό σύνδρομο και να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.

3. Ο ντεκαφεϊνέ μπορεί να αυξήσει τη χοληστερόλη σας

Ο ντεκαφεϊνέ συνήθως παρασκευάζεται από ένα είδος κόκκων καφέ που έχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε λιπαρά από τους κανονικούς κόκκους arabica, κάτι που θα μπορούσε να έχει πιθανές συνέπειες για τα επίπεδα χοληστερόλης και τη μακροπρόθεσμη υγεία της καρδιάς. Ένας συχνά χρησιμοποιούμενος κόκκος για καφέ χωρίς καφεΐνη είναι ο Robusta, ο οποίος έχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε διπτένια, λίπη που διεγείρουν την παραγωγή λιπαρών οξέων στο σώμα.

4. Δεν λαμβάνετε τα ίδια οφέλη για την υγεία με τον κανονικό καφέ

Όλη αυτή η διαδικασία της αποκαφεϊνοποίησης, καθιστά τον καφέ χωρίς καφεΐνη ένα εξαιρετικά επεξεργασμένο τρόφιμο. Έτσι, αν και ο καφές είναι ένα φυσικός και υγιεινός, ο ντεκαφεϊνέ είναι το ακριβώς αντίθετο.

Ο κανονικός καφές έχει οφέλη για την υγεία που λείπουν από τον ντεκαφεϊνέ. Πολλές από τις φυσικές βιοδραστικές χημικές ουσίες που ενισχύουν την άμυνα της υγείας σας, χάνονται στον ντεκαφεϊνέ. Μια από αυτές συγκεκριμένα, είναι το χλωρογενικό οξύ, το οποίο ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και επιβραδύνει την κυτταρική γήρανση.

5. Εξακολουθείτε να έχετε τα μειονεκτήματα της καφεΐνης στον οργανισμό σας

Ο ντεκαφεϊνέ εξακολουθεί να περιέχει λίγη καφεΐνη – συνήθως περίπου 5%.

Δεν υπάρχει καμία μέθοδος που να απομακρύνει τελείως την  καφεΐνη. Έτσι, αν θέλετε να την αποφύγετε για οποιονδήποτε λόγο, είναι καλύτερο να προτιμήσετε κάποιο ρόφημα που δεν περιείχε ποτέ ίχνος καφεΐνης από την αρχή.