Κρεατινίνη

Κρεατινίνη

Η κρεατινίνη σχηματίζεται από την κρεατίνη, μια ένωση η οποία απαντάται αποκλειστικά στο µυϊκό ιστό και έχει χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση των επιπέδων της σωματικής (μυϊκής) πρωτεΐνης. Η κρεατίνη συντίθεται από τα αμινοξέα γλυκίνη και αργινίνη µε την προσθήκη µιας µεθυλομάδας από τον εξαρτώµενο από το φυλλικό και την κοβαλαµίνη κύκλο μεθειονίνης-S-αδενοσυλομεθειονίνης-ομοκυστείνης. Όπως και η φωσφορική κρεατίνη (ΦΚ) (creatine phosphate, CP),  αποτελεί έναν φωσφορικό ρυθµιστή υψηλής ενέργειας, ο οποίος παρέχει µε σταθερό ρυθµό τριφωσφορική αδενοσίνη (ΑΤΡ) για τη µυϊκή σύσπαση. Μετά την αποφωσφορυλίωση της κρεατίνης, µέρος αυτής μετατρέπεται αυτόματα σε κρεατινίνη μέσω µιας µη αναστρέψιµης, μη ενζυμικής αντίδρασης. Η κρεατινίνη δεν έχει κάποια συγκεκριµένη βιολογική λειτουργία. Απελευθερώνεται συνεχώς από τα µυϊκά κύτταρα και απεκκρίνεται από τους νεφρούς με ελάχιστη επαναρρόφηση. Όταν ένας ασθενής ακολουθεί δίαιτα περιορισµένη σε κρέας, το μέγεθος της δεξαμενής της σωματικής (µυϊκής) πρωτεΐνης είναι άµεσα ανάλογο με την ποσότητα της κρεατινίνης που απεκκρίνεται. Αυτό σημαίνει ότι οι άνδρες, σε γενικές γραμµές, αποβάλλουν μεγαλύτερες ποσότητες κρεατινίνης από ότι οι γυναίκες, ενώ τα άτοµα µε µεγαλύτερη µυϊκή ανάπτυξη αποβάλλουν µεγαλύτερες ποσότητες από ότι τα λιγότερο µυώδη άτοµα. Το συνολικό βάρος σώµατος δεν είναι ανάλογο µε το ποσό της απεκκρινόµενης κρεατινίνης, ενω, αντίθετα, η µυϊκή µάζα είναι. Ο ρυθµός απέκκρισης της κρεατινίνης σχετίζεται µε τη µυική µάζα. όπως φαίνεται και από την παρακάτω εξίσωση:

Μυϊκή μάζα= k + K’ x  κρεατινίνη ούρων   (όπου k και K’= Εµπειρικές σταθερές)

Με τη χρήση της αξονικής τοµογραφίας ως ο χρυσός κανόνας, χρησιμοποιείται η ακόλουθη εξίσωση:

Σκελετική µυική µάζα (Kg) = 4,1 + 18,9 x απέκκριση κρεατινίνης 24ώρου (g/ημέρα)

Η εξίσωση αυτή λειτουργεί καλά στα περισσότερα άτομα, αλλά όχι “τους αθλητές του bodybuilding, ενώ δεν έχει ελεγχθεί σε ασθενείς τραυματίες.

 Η μέτρηση της κρεατινίνης κατά την αξιολόγηση των επιπέδων της σωματικής πρωτεΐνης θα πρέπει να ερµηνεύεται διαφορετικά στην περίπτωση διαιτων παμφαγίας. Όπως αναφέρθηκε ήδη, η κρεατίνη αποθηκεύεται στους µυς. Έτσι, τα µυώδη κρέατα τα οποία είναι πλούσια σε κρεατινίνη, καθως και η κρεατινίνη η οποία σχηματίζεται από τη διαιτητική κρεατινίνη δεν είναι δυνατόν να διαχωριστούν από την κρεατινίνη που παράγεται ενδογενώς. Ένας ακόµα παράγοντας ο οποίος συγχέει την ερμηνεία των αποτελεσμάτων της κρεατινίνης στα ούρα είναι το γεγονός οτι η ημερήσια απέκκριση της κρεατινίνης ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό στο ίδιο το άτοµο, πιθανόν λόγω της διακύμανσης των απωλειών μέσω του ιδρώτα.  Επιπλέον ο έλεγχος αυτός βασίζεται σε συλλογές ούρων 24ώρου, η πραγµατοποίηση των οποίων είναι πρακτικά δύσκολη. Δεδομένων  των περιορισμών αυτών, η συγκέντρωση της κρεατινίνης στα ούρα χρησιµοποιείται ως δείκτης της µυϊκής μάζας μόνο στην έρευνα.