ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β1 ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Η θειαμίνη, επίσης γνωστή ως βιταμίνη Β1, είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη με σχετικά σύντομο χρόνο ημιζωής (9-18 ημέρες), η οποία αποθηκεύεται σε μικρές ποσότητες (25-30mg) στον ανθρώπινο οργανισμό. Απεκκρίνεται εύκολα τόσο με τα ούρα όσο και με τα κόπρανα, ενώ μικρές ποσότητες αποβάλλονται επίσης και με τον ιδρώτα. Η απέκκριση με τον ιδρώτα μπορεί να αυξήσει τις απαιτήσεις θειαμίνης στους αθλητές. Ως εκ τούτου, η θειαμίνη πρέπει να καταναλώνεται σε τακτική βάση.
ΠΗΓΕΣ ΘΕΙΑΜΙΝΗΣ
Η θειαμίνη βρίσκεται σε μικρές ποσότητες σε πολλές φυτικές και ζωικές τροφές. Καλές πηγές θειαμίνης είναι το άπαχο χοιρινό κρέας, το βοδινό κρέας, το συκώτι, η μαγιά, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα εμπλουτισμένα δημητριακά και τα όσπρια.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΘΕΙΑΜΙΝΗΣ
Η θειαμίνη παίζει σημαντικό ρόλο στον μεταβολισμό των υδατανθράκων και των πρωτεϊνών, ιδιαίτερα στον μεταβολισμό των διακλαδισμένων αμινοξέων. Χρησιμεύει επίσης ως ενζυμικός συμπαράγοντας σε διάφορες λειτουργίες του μεταβολισμού. Επιπλέον, η θειαμίνη είναι γνωστό ότι επηρεάζει τη νευρική λειτουργία, την αγωγιμότητα των νεύρων και τους νευροδιαβιβαστές. Έτσι, η θειαμίνη είναι απαραίτητη για την κανονική λειτουργία του νευρικού συστήματος, των σκελετικών μυών καθώς και του καρδιακού.
ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΘΕΙΑΜΙΝΗΣ
Η ανεπάρκεια θειαμίνης επηρεάζει γενικά τον μεταβολισμό του υποστρώματος και προκαλεί διάφορα συμπτώματα όπως απώλεια της όρεξης, αδυναμία, αϋπνία, απώλεια βάρους, ακαθόριστους πόνους, κατάθλιψη, δυσκοιλιότητα, νευρομυϊκή δυσλειτουργία και καρδιακά προβλήματα. Επιπλέον, μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας σε άτομα με υψηλές απαιτήσεις σε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες, συμπεριλαμβανομένων των αθλητών. Η τυπική συνέπεια όμως της ανεπάρκειας είναι δύο μεταβολικά σύνδρομα, το Beriberi και το σύνδρομο Wernicke- Korsakoff.
BERIBERI (ΕΝΔΗΜΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΠΟΛΥΝΕΥΡΙΤΙΔΑΣ)
Το Beriberi χαρακτηρίζεται από περιφερική νευροπάθεια, εξάντληση και ανορεξία που προχωρούν σε οίδημα, καρδιαγγειακές παθήσεις και νευρολογικό και μυϊκό εκφυλισμό. Χωρίζεται σε τρεις βασικούς τύπους, το ξηρό beriberi, το υγρό beriberi και το παιδικό beriberi.
ΣΥΝΔΡΟΜΟ WERNICKE-KORSAKOFF
Το σύνδρομο Wernicke-Korsakoff, ή εγκεφαλοπάθεια του Wernicke, είναι μια οξεία νόσος που οφείλεται στην ανεπάρκεια θειαμίνης και συνδέεται με τον αλκοολισμό. Οι αλκοολικοί ασθενείς, οι ασθενείς με HIV-AIDS και αυτοί με δυσαπορρόφηση διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αποκτήσουν το σύνδρομο Wernicke-Korsakoff. Τα συμπτώματα είναι παρόμοια με τα συμπτώματα του υγρού beriberi, που χαρακτηρίζονται από προβλήματα στα κινητικό, αισθητήριο και νοητικό σύστημα. Επιπλέον, με την πρόοδο του συνδρόμου Wernicke-Korsakoff, μπορεί να αναπτυχθεί ψύχωση, ενώ σε σοβαρές περιπτώσεις εμφανίζεται κώμα.
ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΘΕΙΑΜΙΝΗΣ
Η τοξικότητα γενικά δεν αποτελεί πρόβλημα με τη θειαμίνη, διότι η νεφρική κάθαρση είναι πολύ γρήγορη. Επειδή δεν υπάρχουν ενδείξεις τοξικών επιπτώσεων της υπερβολικής πρόσληψης θειαμίνης, δεν έχει οριστεί ανεκτό ανώτερο επίπεδο για την πρόσληψη από την τροφή και την μακροχρόνια κατανάλωση συμπληρωμάτων μέχρι 200mg / ημέρα.
ΘΕΙΑΜΙΝΗ,ΦΥΣΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ
Η θειαμίνη είναι σημαντική για τους αθλητές, λόγω του κρίσιμου ρόλου της στο μεταβολισμό των υδατανθράκων και των αμινοξέων. Μαζί με μια σειρά άλλων βιταμινών, εμπλέκεται στην παραγωγή ενέργειας κατά τη διάρκεια της άσκησης. Κατά συνέπεια, γίνεται κατανοητό ότι η έλλειψη θειαμίνης μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη αθλητική απόδοση. Ορισμένοι αθλητές μπορεί να είναι οριακά ανεπαρκείς σε θειαμίνη. Αυτή η οριακή ανεπάρκεια μπορεί να οφείλεται στην άσκηση, η οποία αυξάνει τον καταβολισμό των αμινοξέων που εξαρτάται από τη θειαμίνη. Ωστόσο, η κατανάλωση συμπληρωμάτων θειαμίνης ή παραγώγων θειαμίνης για μικρό χρονικό διάστημα δεν φαίνεται να βελτιώνει την αθλητική απόδοση. Οι απαιτήσεις σε θειαμίνη εκφράζονται συνήθως σε σχέση με την κατανάλωση ενέργειας, η οποία τείνει να ποικίλει ανάλογα με το επίπεδο σωματικής δραστηριότητας. Η πρόσληψη θειαμίνης τείνει επίσης να είναι υψηλότερη (2,1 mg / ημέρα) από την συνιστώμενη πρόσληψη όταν η πρόσληψη ενέργειας και υδατανθράκων είναι υψηλότερη. Συνολικά, οι αθλητές που αυξάνουν τη συνολική κατανάλωση ενέργειας φαίνεται να ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο ανεπάρκειας θειαμίνης. Επιπλέον, η θειαμίνη (300mg/ημέρα και 90mg/ημέρα) έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει τη νευρολογική και κινητική λειτουργία σε σπορ σκοποβολής και ότι τα πιθανά νευρολογικά οφέλη των συμπληρωμάτων θειαμίνης, προκύπτουν με χρόνια κατανάλωση και όχι άμεσα. Συνολικά, τα διαθέσιμα δεδομένα δείχνουν ότι ορισμένοι αθλητές ενδέχεται να διατρέχουν κίνδυνο για ανεπάρκεια θειαμίνης, ωστόσο, αυτή η ανεπάρκεια δεν μπορεί να επηρεάσει τις αθλητικές επιδόσεις σε αγώνες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την παραγωγή γλυκολυτικής ενέργειας. Παρομοίως, η κατανάλωση συμπληρωμάτων θειαμίνης και παραγώγων θειαμίνης δεν φαίνεται να επηρεάζει την παραγωγή γλυκολυτικής ενέργειας, αλλά μπορεί να έχει αξία για τους αθλητές σε αθλήματα που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη νευρολογική δραστηριότητα (π.χ. συνεργασία χεριών – ματιών).
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΘΕΙΑΜΙΝΗΣ
Η θειαμίνη διατίθεται σε συμπληρώματα διατροφής σε δύο μορφές, την υδροχλωρική θειαμίνη και τη νιτρική θειαμίνη. Μια δόση των 100mg / ημέρα έχει προταθεί για τους αθλητές για την ανάρρωση από την κόπωση που προκαλείται από την άσκηση.
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΘΕΙΑΜΙΝΗΣ
Οι διατροφικές απαιτήσεις για θειαμίνη είναι γενικά ανάλογες της θερμιδικής πρόσληψης και κυμαίνονται από 1,0-1,5 mg/ημέρα για τους κανονικούς ενήλικες. Εάν η περιεκτικότητα της δίαιτας σε υδατάνθρακες είναι υπερβολική, συνιστάται αυξημένη πρόσληψη θειαμίνης. Οι διαιτητικές συστάσεις για τη θειαμίνη είναι διαφορετικές ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και τη φυσιολογική κατάσταση των ατόμων. Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη θειαμίνης ανά ηλικιακή ομάδα.
ΗΛΙΚΙΑΚΗ ΟΜΑΔΑ | ΣΗΠ | |
Βρέφη | 0-6 μήνες | 0,2 mg |
7-12 μήνες | 0,3 mg | |
Παιδιά | 1-3 ετών | 0,5 mg |
4-8 ετών | 0,6 mg | |
9-13 ετών | 0,9 mg | |
Αγόρια (14-18 ετών) | 1,2 mg | |
Κορίτσια (14-18 ετών) | 1,0 mg | |
Άνδρες (>18 ετών) | 1,2 mg | |
Γυναίκες (>18 ετών) | 1,1 mg | |
Έγκυες γυναίκες | 1,4 mg | |
Θηλάζουσες γυναίκες | 1,4 mg |
Leave a Reply
Want to join the discussion?Feel free to contribute!